Pantun Sunda atau disebut juga Sisindiran Sunda menjadi ‘alat’ untuk Orang Sunda bercengkrama. Saling berbalas pantun (sisindiran) menjadi hal menarik ditengah pergaulan orang Sunda. Ditengah semua itu, banyak yang menganggap Sisindiran Sunda hanya berisi hal-hal lucu atau lelucon semata dan juga berisi hal-hal berbau seks (jorang), dan anggapan itu adalah keliru, karena sebenarnya banyak juga pantun atau sisindiran Sunda yang berisi ajaran atau kalimat yang mengandung pesan moral dan ajaran yang dalam. Kesimpulannya, jorang tidaknya dan dalam tidaknya tergantung pada cara orang membaca dan mengartikannya.
Kini, seiring dengan lunturnya Bahasa Sunda ditengah orang Sundanya sendiri, pantun atau sisindiran Sunda seakan menjadi ‘artefak’ masa lalu. Tidak banyak ditemui pantun atau sisindiran baru. Tidak banyak munculnya pengarang sisindiran maupun Puisi Sunda, seperti juga tidak banyak karya tulis berbahasa Sunda yang lahir di jaman sekarang. Padahal, kini banyak pengarang sukses (dengan bahasa Indonesia) yang berasal dari Tanah Sunda. Apakah Seniman Sunda sudah tidak produktif lagi? Atau kurang terangkat? Inilah pertanyaan yang harus dijawab dengan karya.
Disisi lain, banyak yang menganggap bahwa membuat pantun atau sisindiran dalam Bahasa Sunda lebih sulit dibanding membuat pantun dalam Bahasa Indonesia, tapi anggapan itu tidak sepenuhnya benar, karena Bahasa Sunda sebenarnya lebih kaya kosakata dibanding bahasa Indonesia, mengingat ada Bahasa Sunda kasar, lemes dsb. Contoh : makan dalam bahasa Sunda bisa diartikan beberapa kata diantaranya : tuang, emam, neda, dahar, nyatu dsb.
Berikut adalah beberapa Pantun Sunda atau Sisindiran Sunda yang masih saya ingat dan beberapa saya ambil dari beragai sumber :
Pantun Sunda / Sisindiran yang Mengandung Pesan Moral
Colenak dikalapaan
Aya anak euweuh bapaan
Aya anak euweuh bapaan
Salawe dua puluh lima
Mobil Sedan Cetna Hejo
Awewe jaman ayeuna
Bisa dandan teu bisa ngejo
Mobil Sedan Cetna Hejo
Awewe jaman ayeuna
Bisa dandan teu bisa ngejo
Saninten buah saninten
Dibawa ka parapatan
Hapunten abdi hapunten
Bilih aya kalepatan
Dibawa ka parapatan
Hapunten abdi hapunten
Bilih aya kalepatan
Pileuleuyan cangkang beas
Huut sajeroning kejo
Pileuleuyan urang ikhlas
Imut sajeroning nenjo
Huut sajeroning kejo
Pileuleuyan urang ikhlas
Imut sajeroning nenjo
Pantun Sunda / Sisindiran yang Lucu dan Berisi Lelucon
Manuk gagak macok kupat
Kecok deui kecok deui
Diwedak reujeung disipat
Dekok deui dekok deui
Kecok deui kecok deui
Diwedak reujeung disipat
Dekok deui dekok deui
Cikaracak ninggang batu
Laun laun jadi legok
Tai cak cak kanu huntu
Laun laun nya di lebok
Laun laun jadi legok
Tai cak cak kanu huntu
Laun laun nya di lebok
Jaka Sembung make bedak
Teu nyambung dak
Teu nyambung dak
Pantun Sunda / Sisindiran yang Berbau Seks (Jorang)
Aya roda na tanjakan
Katinggang ku pangpun jéngkol
Aya rangda gogoakan
Katinggang ku hulu kohkol
Katinggang ku pangpun jéngkol
Aya rangda gogoakan
Katinggang ku hulu kohkol
Meuli daging ka ciawi
Jalana ka singaparna
Judang jeding ka salaki
Teu di bere eusi calana
Jalana ka singaparna
Judang jeding ka salaki
Teu di bere eusi calana
Es keleneng gula batu salawean
He’es jeung si eneng jam satu ….
He’es jeung si eneng jam satu ….
Tambahan
Poe salasa tumpak kuda
kuda paninggalan walanda
urang mah urang sunda
atuh pake basa sunda
kangkung diasakan ku randa
ngeunah pisan rasana
angklung teh asli ti sunda
kuring nu bogana
kuda paninggalan walanda
urang mah urang sunda
atuh pake basa sunda
kangkung diasakan ku randa
ngeunah pisan rasana
angklung teh asli ti sunda
kuring nu bogana
aya pawang buhaya
pawangna ulin ka persia
kudu nyaah kana budaya
bisi dicolong ku malaysia
hayang ulin ka gunung gede
di gunung aya buhaya
urang sunda sing harade
sing nyaah kana budaya
ulin ka jalan juanda
sawaktos bulan puasa
mun ngaku urang sunda
tong poho kana basa
aya jalma teu boga alis
sabab getol dikerokna
neng geulis tong gumeulis
sabab rujit nenjona
baju teh apan disewakeun
disewakeun ku indung sia
basa sunda sok atuh gunakeun
saeuncan diaku ku malaysia
aya huma dekeut situ
eta huma nu bogana randa
naha urang sunda teh kitu
alim nyarios ku basa sunda
majar maneh rek ka huma
ka cai ngajingjing kendi
majar maneh rek karunya
lila-lila nganyeyeri
paingan cacing barijil
halodo katinggang hujan
paingan teu genah cicing
kabogoh aya nu neang
baju hejo dibulao
kembangna katuncar maur
seubeuh nenjo ti bareto
geus gede dikawin batur
Majar maneh cengkeh koneng
kulit peuteuy dina waru
Majar maneh lengkeh koneng
kulit beuteung meuni nambru
*lengkeh koneng=langsing singset
ka Bandung kuring ka bandung
sukajadi keur marema
kaduhung kuring kaduhung
heunte jadi ka manehna
*marema=rame
kamana ngaitkeun kincir
sakieu panas poena
kamana ngaitkeun pikir
sakieu panas hatena
cau ambon dikorangan
korangna ka pipir-pipir
manehna ambon sorangan
urangna teu mikir-mikir
*ambon sorangan=bertepuk sebelah tangan
samping hideung dina bilik
kumaha nuhurkeunnana
abdi nineung ka nu balik
kumaha nuturkeunnana
*nineung=inget mulu
diputer-puter paseukna
ari pek beunang talina
diincer-incer lanceukna
ari pek meunang adina
itu gunung ieu gunung
gunungna gunung arjuna
itu pundung ieu pundung
pundungna bet duanana
aya oplet maju ngidul
kuring wawuh ka supirna
diajar teh ulah ngedul
bisi kaduhung ahirna
Majar maneh nganyam samak
neukteukkan bari motongan
majar maneh neang anak
ngadekeutan popotongan
kuma suling kuma suling
suling teh ngan silung wae
Kuma kuring kuma kuring
kuring teh ngan bingung wae
*silung=sorana teu pas
Aya hiji balon rek bitu
sabab kagencet ku buhaya
naha urang sunda teh kitu
mopohokeun kana budaya
Aya jalma teu boga banda
sadayana tos dipasihkeun
angklung teh ti tatar sunda
naha urang bet mopohokeun
ulin ka laut banda
naha jadi nalangsa
kuring teh urang sunda
kuring nyaah kana basa
di kebon sato aya panda
panda ngahakan kangkung
budayakeun budaya sunda
bilih lapur kawas angklung
kamari ulin ka samarinda
trus nyimpang ka bima
kuring mah da urang sunda
nyebat ka indung teh emak
diluhur aya bandera
bandera gambar panda
naha kuring kudu era
pan ieu teh basa sunda
Rincik rincang rincik rincang
aya roda na tanjakan
sidik pisan sidik pisan
nyai teh bogoh ka akang
Cikaracak ninggang batu
laun-laun jadi legok
tai cakcak ninggang huntu
laun-laun nya dilebok
Cikaracak ninggang batu
laun-laun jadi legok
cai …. ninggang ….
laun-laun jadi orok
Kembang cula kembang tanjung
kembang sagala domdoman
rek sabulan rek sataun
moal weleh diantosan
Aya roda na tanjakan
katinggang ku pangpung jengkol
aya randa gogoakan
katinggang ku hulu botol
Jauh jauh manggul awi
nyiar-nyiar pimerangeun
jauh-jauh neang abdi
nyiar-nyiar pimelangeun
Aya listrik di masigit
caangna ka Pabrik Kina
Aya istri jangkung alit
hanjakal teu di calana
Manuk ciung na pisitan
buah nona aratah keneh
dicium kunu kumisan
si nona kalahka jebleh
Aya hiji balon rek bitu
sabab kagencet ku buhaya
naha urang sunda teh kitu
mopohokeun kana budaya
Aya jalma teu boga banda
sadayana tos dipasihkeun
angklung teh ti tatar sunda
naha urang bet mopohokeun
ulin ka laut banda
naha jadi nalangsa
kuring teh urang sunda
kuring nyaah kana basa
di kebon sato aya panda
panda ngahakan kangkung
budayakeun budaya sunda
bilih lapur kawas angklung
kamari ulin ka samarinda
trus nyimpang ka bima
kuring mah da urang sunda
nyebat ka indung teh emak
diluhur aya bandera
bandera gambar panda
naha kuring kudu era
pan ieu teh basa sunda
Rincik rincang rincik rincang
aya roda na tanjakan
sidik pisan sidik pisan
nyai teh bogoh ka akang
Cikaracak ninggang batu
laun-laun jadi legok
tai cakcak ninggang huntu
laun-laun nya dilebok
Cikaracak ninggang batu
laun-laun jadi legok
cai …. ninggang ….
laun-laun jadi orok
Kembang cula kembang tanjung
kembang sagala domdoman
rek sabulan rek sataun
moal weleh diantosan
Aya roda na tanjakan
katinggang ku pangpung jengkol
aya randa gogoakan
katinggang ku hulu botol
Jauh jauh manggul awi
nyiar-nyiar pimerangeun
jauh-jauh neang abdi
nyiar-nyiar pimelangeun
Aya listrik di masigit
caangna ka Pabrik Kina
Aya istri jangkung alit
hanjakal teu di calana
Manuk ciung na pisitan
buah nona aratah keneh
dicium kunu kumisan
si nona kalahka jebleh
No comments:
Post a Comment